Fıstıkta Rekolte Alarmı: Var Yılından Yok Yılına Geçiş
Türkiye Fıstık Üreticileri Merkez Birlik Başkanı Faruk Akbaş, Antep fıstığı üretiminin en yoğun olduğu Şanlıurfa'da büyük bir üretim kaybı yaşandığını açıkladı. Geçen yıl 179 bin tonluk rekolteyle Türkiye üretiminin yarısını karşılayan Şanlıurfa’da, bu yıl üretimin sadece 40 bin ton civarında kalması bekleniyor. Akbaş, bu düşüşün arkasındaki nedenin sadece doğanın döngüsel "yok yılı" olmadığını, kuraklık ve dolunun da etkili olduğunu vurguladı.
Dolu Yağışı Hasarı Katladı: Üretici Umutsuz
Mayıs ayının ilk günlerinde Şanlıurfa’da etkili olan dolu yağışları fıstık üreticisini derinden etkiledi. Faruk Akbaş, 5 Mayıs’taki dolunun ardından zarar tespit çalışmalarının sürdüğünü ve ürünlerin ciddi oranda hasar gördüğünü belirtti. Kurak geçen bir kış mevsiminin ardından gelen bu doğal afet, üreticilerin beklentilerini dibe çekti. Beklenen 70 bin tonluk rekolte hedefi 40 bin tona düşürüldü.
Karagöz Oluşmadı, 2026’ya da Umut Azaldı
Akbaş’ın altını çizdiği en kritik noktalardan biri ise "karagöz" oluşumundaki yetersizlik. Karagöz, bir sonraki yılın mahsulünü belirleyen gelişim evresi olarak biliniyor. Bu yıl yeterli düzeyde karagöz oluşmaması, 2026 yılı üretimi için de karamsar bir tablo çiziyor. Yani sadece bu yıl değil, gelecek yıl da Antep fıstığında ciddi üretim sıkıntıları yaşanabilir.
Baklavalık da Yok, Çerezlik de
Fıstıkta iki ayrı hasat dönemi bulunuyor: Temmuz’da baklavalık olarak bilinen yeşil fıstık toplanırken, Eylül ayında çerezlik olarak bilinen kırmızı kabuklu fıstık hasat ediliyor. Ancak bu yıl hem baklavalık hem de çerezlik fıstık miktarında ciddi azalma olacağı öngörülüyor. Akbaş’a göre, çiftçilerin daha az zararla çıkabilmesi için alternatif sulama yöntemleri ve teknik destekler kaçınılmaz hale geldi.
Destek Olmazsa Üretici Tarımdan Kopacak
Faruk Akbaş, devlet desteğinin şart olduğunu ifade ederek, "Fındık üreticisi nasıl destekleniyorsa fıstık üreticisi de desteklenmeli" dedi. Alan bazlı destekleme ve taban fiyat talebinde bulunan Akbaş, aksi halde üreticinin tarımdan uzaklaşacağını ve üretimin daha da düşeceğini kaydetti. Devletin bu konuda harekete geçmesini isteyen üreticiler, Şanlıurfa Valiliği’ne iletilen zarar tespit çalışmalarından gelecek haberi bekliyor.
Çözüm: Modern Tarım ve Hızlı Destek
Çiftçilerin bu zorlu yılı atlatabilmesi için damla sulama gibi verim artırıcı tarım tekniklerinin yaygınlaştırılması gerekiyor. Ayrıca, taban fiyat politikası ve sigorta sistemlerinin güçlendirilmesi de üreticinin elini rahatlatacak önlemler arasında. Aksi halde hem ekonomik hem de sosyal anlamda bölgedeki tarımsal denge ciddi biçimde sarsılabilir. İHA
