Şanlıurfa'nın Siverek ilçesine bağlı Ergen mahallesinde, geçmişin izlerini taşıyan eski küpler hakkında konuşan Ayşe Nene, bu eşsiz varlıkların her bir detayını bizlerle paylaşıyor. Yaşanmışlıklarını ve anılarını bu küpler aracılığıyla aktaran Ayşe Nene, eski zamanların ruhunu günümüze taşıyor.
Eski Küplerin Kullanım Alanları
Ayşe Nene'nin bahsettiği sırlı küpler, ortalama 41-42 cm boyutlarında ve oldukça sağlam yapıda. Geçmişte peynir, salça, yağ gibi gıdaların saklanması için kullanılan bu küpler, aynı zamanda suyun soğuk tutulması amacıyla da önemli bir işleve sahipti. Buzdolabının olmadığı dönemlerde, köy çeşmesinden alınan su, bu küplerde saklanarak gün boyu serin tutulurdu.
Geçmişin Serin Sırları: Ayşe Nene ve Eski Küpler
Ayşe Nine, zamanın tozlu sayfalarından süzülüp gelen bir hazineyi bizlerle paylaşıyor: Eski küpler. Bu küpler, pek çok farklı amaç için kullanılmış ve günümüzde hala Ayşe Nene'nin evinde saklanmaktadır. Eski zamanlarda buzdolabının olmadığı köy evlerinde, suyun serin tutulması için bu küplere büyük önem verilirdi. Ayşe Nene, küplerin içinde suyun gün boyu taze kalabildiğini, böylece sıcak yaz günlerinde bile serin suya erişim sağlanabildiğini anlatıyor.
Değişen Zamanlar ve Değişmeyen Hatıralar
Ayşe Nene, eski zamanlarla bugünü kıyasladığında, yaşam koşullarının çok daha rahat olduğunu fakat insanların birbirine olan saygısının ve sevgisinin azaldığını vurguluyor. Eski zamanlarda maddi sıkıntılar ve kısıtlı imkanlar olsa da, insanlar arasındaki bağların daha güçlü olduğunu anlatıyor. Günümüzde ise her şeye sahip olunsa da, artan hastalıklar, azalan merhamet ve insanlık duyguları gibi sorunlar toplumun temelini tehdit ediyor.
“Allah hepimizi affetsin, merhamet etsin. Bizleri biz yaparak kardeşliğimizi daim etsin.”
Ayşe Nene'nin bu sözleriyle, toplum olarak kaybettiğimiz değerleri ve birlikte yaşama kültürünü yeniden gözden geçirme vakti geldiğini hatırlatıyor.
Yıllar içinde değişen teknoloji ve yaşam şartları, eski küpler gibi basit ama fonksiyonel eşyalar aracılığıyla anlatıldığında, geçmişin toplumsal dokusunu ve kültürel mirasını daha iyi anlamamızı sağlar.
Haber Zafer AĞIRMATLI
