Güneydoğu Anadolu Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu, Antep fıstığı başta olmak üzere kuru meyve ihracatında yaşanan sorunları ele almak için Gaziantep Valisi Kemal Çeber ile bir araya geldi. İhracatçıların yaşadığı sıkıntılar arasında fiyat istikrarsızlığı, stokçuluk faaliyetleri ve uygunsuz depolama koşulları dikkat çekiyor. Sorunların çözümü için Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yurt dışından ham madde tedariki gibi alternatif çözümler tartışılıyor.
Antep Fıstığı: Bölge Ekonomisinin Lokomotifi
Güneydoğu Anadolu Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Çıkmaz, Antep fıstığının bölge ekonomisine yıllık yaklaşık 5,5 milyar dolar katkı sağladığını belirtti. Rekolte rakamlarının yıllar içinde ciddi bir artış gösterdiğini ifade eden Çıkmaz, 2014 yılında 53 bin ton olan üretimin 2024 yılında 500 bin tona ulaştığını söyledi. Beş yıl içinde bu rakamın 1 milyon tona ulaşması öngörülüyor.
“Antep fıstığı, yılların bilgi ve emeğiyle üretilen bir ürün. Ancak spekülatif faaliyetler ve stokçuluk nedeniyle istikrarsız bir piyasa ortamı oluştu.” - Mehmet Çıkmaz
Fiyat İstikrarsızlığı İhracatı Nasıl Etkiliyor?
Mehmet Çıkmaz, Antep fıstığındaki fiyat dalgalanmalarının ihracatı baltaladığını ve kuru meyve ihracatçılarının güvenini zedelediğini belirtti. Fiyatların uluslararası seviyelerin üzerinde seyretmesi, yeni istihdam ve yatırım çalışmalarını durma noktasına getiriyor. İhracat payı yıllardır yüzde 10’un üzerine çıkmazken, bu durum uzun vadede pazar kaybı riski oluşturuyor.
Stokçuluk ve Uygunsuz Depolama Sorunları
Son yıllarda uygunsuz koşullarda depolanan Antep fıstığı ürünleri, sektörde büyük bir sorun haline geldi. Özellikle uygun olmayan depolama yöntemleri mikrobiyolojik bakterilerin oluşmasına neden oluyor. Bu durum sadece ihracatçıların değil, fıstığın yoğun kullanıldığı baklava ve çikolata gibi sektörlerin de zarar görmesine yol açıyor.
“Depolama koşullarındaki bilinçsizlik, ürünlerin değer kaybetmesine ve rekabet gücünün azalmasına neden oluyor.” - Mehmet Çıkmaz
Çözüm Önerileri: Alternatif Yaklaşımlar
Mehmet Çıkmaz, sorunların çözümü için arzın düzenlenmesi gerektiğini belirterek, Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yurt dışından ham madde tedarik edilmesinin bir seçenek olabileceğini söyledi. Bu adımın, ticaretin sürdürülebilirliğini sağlamada kritik bir rol oynayacağını ifade etti. Ayrıca, sektöre uzun vadeli istikrar kazandırmak için kooperatifleşme çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini vurguladı.
Valilikten Destek ve Denetim Sözü
Gaziantep Valisi Kemal Çeber, Antep fıstığında kayıt dışı ürünlere ve uygunsuz depolamaya karşı sıkı denetimlerin yapılacağını açıkladı. Çeber, sektörün istihdam ve ihracat kapasitesini artırmak için ihracatçılarla iş birliği içinde olunacağını ifade etti.
“Antep fıstığı bizim için sadece bir tarım ürünü değil, aynı zamanda bölge ekonomisinin temel taşlarından biridir. Kayıt dışılığa asla izin vermeyeceğiz.” - Kemal Çeber
İhracatçılar Gelecek İçin Umutlu
Toplantının ardından, ihracatçılar ve kamu yetkilileri arasında ortak mutabakat sağlandı. İstikrarı sağlamak için kısa vadede Dahilde İşleme Rejimi’nin aktifleştirilmesi, orta vadede ise sektöre kooperatif yapılarıyla düzen getirilecek çalışmaların başlatılmasına karar verildi. Bu adımlar, Antep fıstığının hem yurt içinde hem de uluslararası pazarlarda hak ettiği değeri görmesini sağlayabilir.İHA