Geçmişten Günümüze Siverek Düğünleri
Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde görev yapan Sultan Alparslan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğretmeni Mustafa Pekşahin, yöreye özgü düğün kültürünün kaybolmaya başladığını dile getirdi. Eğitimci Pekşahin’e göre, geçmişte Siverek düğünleri sadece evlenen çiftin değil, tüm mahallenin ve hatta köyün ortak sevinciydi. Düğünler bir toplumsal şölen havasında, günler öncesinden başlayan hazırlıklarla gerçekleşirdi.
“Eskiden Düğünlerimiz Kültür Kokardı”
Pekşahin, düğünlerin eskiden çok daha anlamlı ve görkemli geçtiğini ifade ederek şöyle konuştu: “Eskiden Siverek düğünlerinin bir ağırlığı, bir heybeti vardı. Hazırlıklar günler öncesinden başlar, davetler tek tek yapılırdı. Düğün salonları yoktu; düğünler sokaklarda, geniş avlularda yapılırdı. Davul-zurna sesi günlerce susmaz, düğünler 3 gün 2 gece boyunca sürerdi.” Bu ifadeler, geçmişin toplumsal dayanışmasını ve düğünlerin birer kültür şöleni olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
Modern Düğünlerin Gölgesinde Kaybolan Gelenekler
Günümüzdeki düğün anlayışının ise o eski dokudan uzaklaştığına dikkat çekiliyor. Artık düğünler, yabancı kültürlerin etkisiyle farklı biçimlere bürünüyor. Pekşahin’in ifadesiyle, “Bazen kendinizi bir Hint düğününde sanırsınız, bazen de kimsenin bilmediği yeni adetler ortaya çıkar.” Bu durum, Siverek’in kendine özgü düğün kültürünün giderek erozyona uğradığını gösteriyor.
Halayın Kayıp Ruhu
Eskiden halay, Siverek düğünlerinin en önemli ritüellerinden biriydi. Halay başı ağır adımlarla başladığında, bütün topluluk tek yürek olurdu. Ancak günümüzde gençlerin kattığı yeni figürler, bu ritüelin ruhunu zedelemiş durumda. Pekşahin, “Halayın bile bir vakarı vardı. Şimdilerde o ruh kayboluyor” diyerek geleneğin yozlaşmasına dikkat çekiyor.
Düğünler Sadece Eğlenceye mi Dönüştü?
Bugün düğünler daha çok bir eğlence anlayışıyla sınırlı kalırken, eskiden her bir türkü, her bir oyun ataların mirasını taşıyan bir simgeydi. Geleneksel düğünlerin yavaş yavaş unutulması, aslında bir toplumun kültürel belleğinin de kaybolması anlamına geliyor. Bu nedenle Siverek düğünleri artık sadece bireysel mutluluğun değil, kültürel bir mirasın da yok oluşunun sembolü haline gelmiş durumda.
Kültürel Mirası Korumak Bir Zorunluluk
Uzmanlara göre, kaybolmaya yüz tutan gelenekleri yaşatmak için toplumsal bir çaba gerekiyor. Eğitimciler, sanatçılar ve yerel yöneticiler bir araya gelerek bu kültürel değerlerin gelecek nesillere aktarılması gerektiğini vurguluyor. Aksi takdirde Siverek’in düğünleri, sadece anılarda kalan bir hatıra olmaktan öteye gidemeyecek. Haber Feyzi DONAN
