Kimileri geleneksel olarak çocukluklarından beri baharatlı yiyecekler tüketmeye alışkınken, kimileri de geç karşılaşılan bir mucize gibi baharatlı yiyeceklerle sonradan tanışıyor. Acı tutkunları farklı tatlar keşfetmeyi bir hobi hâline getirirken acının faydalarını sayıyor; canı ‘‘tatlı’’ olanlar ise baharatların kendilerine dokunduğunu söylüyor.
Peki, bu işin aslı ne? Baharatlar gerçekten faydalı mı yoksa zararlı mı? Baharatlı yiyecekler vücudumuzu nasıl etkiliyor?
Baharatlı yiyecekler terlemeyi artırıyor
San Francisco’daki California Üniversitesi’nde fizyolog olan David Julius, baharatlı yemek yemenin dilde ve dudaklarda karıncalanma ve terleme gibi çeşitli fizyolojik tepkilere yol açabileceğini söylüyor.
Julius, ‘‘Hepimiz duyusal deneyimlerden hoşlanırız; baharatlı yiyecekler hayatı daha ilginç hâle getiriyor’’ diye açıklıyor.
Acıyı sevenler bile bu etkilerin hepsini hoş karşılamıyor.
Boğazından baharatsız lokma geçmeyenlerin büyük ihtimalle aşina olduğu ani bir fiziksel reaksiyon söz konusu: Terleme. Bunun nedeni ise en baharatlı yiyeceklerden bazılarının, ağız da dahil olmak üzere sindirim sistemi boyunca ısı ile aktive olan sinir reseptörlerine bağlanan bileşikler içermesi.
Hepimiz duyusal deneyimlerden hoşlanırız; baharatlı yiyecekler hayatı daha ilginç hâle getiriyor.’’
Dr. Julius’un Nobel ödüllü çalışmasında keşfettiği gibi, birçok baharatlı yemeğin vazgeçilmezi olan biber, yenildiğinde bu reseptörlere bağlanan ve daha sonra beyne bir ağrı sinyali gönderen kapsaisin bileşiğini içeriyor. Karabiber, yaban turpu ve hardalda bulunan ana kimyasallar daha az güçlü olsa da aynı reseptörlere bağlanıyor.
Bu sinirler beyne, gerçek ateşle temas ettiğinizde gönderilecek sinyallere benzer sinyaller gönderiyor. Bunun üzerine vücudumuz kendini soğutma yolu olarak terlemeye başlıyor.
Dr. Julius, ‘‘Kapsaisin vücudu sıcaklığın arttığını düşünmesi için kandırıyor ve böylece beyin ısı atması gerektiğini düşünüyor’’ diye açıklıyor. ‘‘İnsanlar olarak da bunu genellikle terleyerek yapıyoruz.’’
Kimileri geleneksel olarak çocukluklarından beri baharatlı yiyecekler tüketmeye alışkınken, kimileri de geç karşılaşılan bir mucize gibi baharatlı yiyeceklerle sonradan tanışıyor. Acı tutkunları farklı tatlar keşfetmeyi bir hobi hâline getirirken acının faydalarını sayıyor; canı ‘‘tatlı’’ olanlar ise baharatların kendilerine dokunduğunu söylüyor.
Peki, bu işin aslı ne? Baharatlar gerçekten faydalı mı yoksa zararlı mı? Baharatlı yiyecekler vücudumuzu nasıl etkiliyor?
Baharatlı yiyecekler terlemeyi artırıyor
San Francisco’daki California Üniversitesi’nde fizyolog olan David Julius, baharatlı yemek yemenin dilde ve dudaklarda karıncalanma ve terleme gibi çeşitli fizyolojik tepkilere yol açabileceğini söylüyor.
Julius, ‘‘Hepimiz duyusal deneyimlerden hoşlanırız; baharatlı yiyecekler hayatı daha ilginç hâle getiriyor’’ diye açıklıyor.
Acıyı sevenler bile bu etkilerin hepsini hoş karşılamıyor.
Boğazından baharatsız lokma geçmeyenlerin büyük ihtimalle aşina olduğu ani bir fiziksel reaksiyon söz konusu: Terleme. Bunun nedeni ise en baharatlı yiyeceklerden bazılarının, ağız da dahil olmak üzere sindirim sistemi boyunca ısı ile aktive olan sinir reseptörlerine bağlanan bileşikler içermesi.Hepimiz duyusal deneyimlerden hoşlanırız; baharatlı yiyecekler hayatı daha ilginç hâle getiriyor.’’
Dr. Julius’un Nobel ödüllü çalışmasında keşfettiği gibi, birçok baharatlı yemeğin vazgeçilmezi olan biber, yenildiğinde bu reseptörlere bağlanan ve daha sonra beyne bir ağrı sinyali gönderen kapsaisin bileşiğini içeriyor. Karabiber, yaban turpu ve hardalda bulunan ana kimyasallar daha az güçlü olsa da aynı reseptörlere bağlanıyor.Bu sinirler beyne, gerçek ateşle temas ettiğinizde gönderilecek sinyallere benzer sinyaller gönderiyor. Bunun üzerine vücudumuz kendini soğutma yolu olarak terlemeye başlıyor dedi.
