Gıda intoleransı nedir, neden önemlidir?
Medical Point Gaziantep Hastanesi Biyokimya Uzmanı Uzm. Dr. Nuri Orhan, gıda intoleransı konusuna dair dikkat çeken bilgiler paylaştı. Gıda intoleransının, vücudun bazı besinleri yeterince sindirememesi ya da tolere edememesi sonucu ortaya çıkan bir durum olduğunu belirten Dr. Orhan, bu rahatsızlığın klasik alerjilerden farklı olduğunu vurguladı. Özellikle kronik yorgunluk, sindirim problemleri ve cilt sorunları gibi belirtilerle kendini gösterdiğini söyledi.
Gıda intoleransı ve alerji arasındaki farklar
Dr. Orhan’a göre, gıda intoleransı bağışıklık sistemini doğrudan etkilemezken, alerji ise bağışıklık sisteminin ani ve güçlü tepkileriyle kendini belli eder. Bu farkın altını çizen uzman, "Alerji aniden gelişir; kaşıntı, nefes darlığı gibi belirtilerle ortaya çıkar. Gıda intoleransı ise yavaş gelişir ve baş ağrısı, halsizlik gibi semptomlara neden olur" dedi. Örneğin süt alerjisi olan biri bir damla süte dahi ciddi tepki verebilirken, laktoz intoleransı olan biri yalnızca hafif rahatsızlık hisseder.
Gıda intolerans testleri nasıl yapılır?
Gıda intoleransının teşhisinde kullanılan yöntemlerin başında IgG antikor düzeylerinin ölçüldüğü kan testleri geliyor. Bu testlerle kişinin hangi gıdalara karşı hassasiyet geliştirdiği analiz ediliyor. Dr. Orhan, "Bazı testlerde 50, 100 hatta 250’den fazla gıda maddesi değerlendirilebiliyor. Amaç kişiye özel beslenme planı oluşturarak şikayetleri azaltmaktır" ifadelerini kullandı. Ancak bu testlerin mutlaka hasta öyküsüyle birlikte değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Hastalığın belirtileri neler olabilir?
Dr. Orhan, gıda intoleransına işaret edebilecek belirtiler arasında şişkinlik, gaz, geçmeyen baş ağrıları, egzama, sindirim sorunları ve duygu durum değişikliklerini saydı. Modern yaşamda sıkça tüketilen işlenmiş gıdaların, bu intoleransları tetikleyebileceğini belirtti. Bu belirtilerin gözlemlenmesi durumunda uzman bir hekime danışılarak intolerans testlerinin yapılması öneriliyor.
Eliminasyon diyeti nasıl uygulanır?
İntolerans tespit edilen bireylerde genellikle 6-8 haftalık bir eliminasyon diyeti öneriliyor. Bu süreçte şikayet oluşturan gıdalar diyetten çıkarılıyor. Dr. Orhan, "Belirtiler gözlemlendikten sonra, gerekirse bu gıdalar kontrollü bir şekilde tekrar beslenmeye eklenebilir" dedi. Bu yöntemin şikayetlerin kaynağını netleştirmede etkili bir yol olduğunu vurguladı.
Her birey için kişiye özel yaklaşım şart
Uzm. Dr. Nuri Orhan, gıda intoleransı testlerinin tek başına tanı koymak için yeterli olmadığını, ancak doğru hasta grubunda uzman değerlendirmesiyle birlikte kullanıldığında çok değerli olduğunu ifade etti. "Her birey farklıdır; bu nedenle kişiye özel yaklaşım, tanı ve tedavide kilit rol oynar" sözleriyle bilinçli sağlık uygulamalarının önemine dikkat çekti. İHA